Το έργο του Καποδίστρια στο Ναύπλιο και το Άργος

Το εργαστήριο, ,

Εργασία των φιλολόγων Παρασκευής Κοτταρά, Δέσποινας Μπαράτση, Ευφροσύνης Τζιαβάρα.

Το έργο του Καποδίστρια στο Ναύπλιο και το Άργος 
Κατάλογος με ψηφιακές πηγές

Θέμα της έρευνάς μας στις ψηφιακές πηγές ήταν «Το έργο του Καποδίστρια στο Ναύπλιο και το Άργος». Η επιλογή του θέματος έγινε με σκοπό να αναδειχθεί το έργο του Καποδίστρια στην περιοχή και να συνδεθεί με την Τοπική Ιστορία.

Στόχος της δουλειάς μας, η εύρεση σχετικών πηγών στο διαδίκτυο και η παράθεσή τους με σύντομα σχόλια, βοηθητικά για έναν πιθανό ερευνητή, εξειδικευμένο ή μη.

Ο κατάλογος που ακολουθεί ξεκινάει από τις πιο σχετικές με το θέμα πηγές και συνεχίζει με πρωτογενές αρχειακό υλικό και πιο παλιές μελέτες και άρθρα που βρέθηκαν μετά από έρευνα στη  σελίδα www.openarchives.gr. Παρατίθενται και πηγές γενικά για τη ζωή και το έργο του Κυβερνήτη. Το οπτικοακουστικό υλικό δεν ερευνήθηκε. Υπάρχει όμως σχετικό υλικό στο Ψηφιακό Αρχείο Καποδίστρια του Ιδρύματος Λάτση. Πολλές μελέτες ή αρχεία δεν είναι ελεύθερα ψηφιακά. Κρίναμε όμως καλό να τα παραθέσουμε για μια πιο ολοκληρωμένη ενημέρωση του μελετητή. Κατάλογος με έντυπες πηγές δεν συντάχθηκε (το θέμα μας ήταν οι ψηφιακές πηγές). Εύκολα όμως ο ερευνητής μπορεί να βρει το υλικό που χρειάζεται από τη βιβλιογραφία των μελετών και των άρθρων των παρακάτω σελίδων.

Στόχος μας ήταν ο κατάλογος των πηγών να είναι όσο γίνεται πιο ολοκληρωμένος στα συγκεκριμένα διαθέσιμα χρονικά περιθώρια. Ευνόητο είναι ότι η περαιτέρω ενασχόληση με το θέμα θα μπορούσε να προσφέρει μεγαλύτερη ακρίβεια και αντιπροσωπευτικότητα στα αποτελέσματα της έρευνας. Ευχόμαστε αυτό να γίνει στο μέλλον.

Κατάλογος πηγών

Ψηφιακό Αρχείο Καποδίστρια (Από το Κοινωφελές Ίδρυμα Ι. Σ. Λάτση)

Εδώ βρίσκονται ψηφιοποιημένα πάνω από 1000 έγγραφα σχετικά με τον Καποδίστρια και την εποχή του. Ο μελετητής μπορεί να ερευνήσει αρχειακό υλικό από τα μεγάλα αρχεία της Ευρώπης, να δει προσωπικά αντικείμενα και την βιβλιοθήκη του ίδιου του Κυβερνήτη, να βρει σχετική έντυπη βιβλιογραφία, να έρθει σε επαφή με οπτικοακουστικό υλικό (ντοκιμαντέρ κτλ.) σχετικά με τη ζωή και το έργο του. Επιπλέον προτείνονται και σχετικές εκπαιδευτικές δραστηριότητες. Το ψηφιακό αρχείο θα μπορούσε λοιπόν να αποτελέσει έναν πρώτο οδηγό για έναν απλό, αλλά κι έναν εξειδικευμένο ερευνητή.

Η περιγραφή του έργου ψηφιοποίησης του Αρχείου του Καποδίστρια γίνεται στην διεύθυνση: ΤO ΨΗΦΙΑΚΟ ΑΡΧΕΙΟ Ι. ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ

 

Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας & Πολιτισμού 

Πηγή πληροφοριών για πρόσωπα και γεγονότα της Αργολίδας μέσα από τη μελέτη αρχειακού υλικού αποτελεί η Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας και Πολιτισμού. Άρθρα των συντακτών της ιστοσελίδας, κείμενα δημοσιευμένα, αποσπάσματα από διαλέξεις, βιβλία, φωτογραφίες, γενικά αρχειακό υλικό, κατά κύριο λόγο με αναφορά σε βιβλιογραφία βοηθούν τον ερευνητή του Καποδιστριακού έργου ειδικά στην περιοχή μας. Παρατίθεται ένας κατάλογος με τα άρθρα σχετικά με το θέμα και μια σύντομη αναφορά στο περιεχόμενό τους :

  1. Ο Καποδίστριας στο Άργος – Επισκέψεις και διαμονή του στην πόλη από το 1828 ως το 1831, Βασίλη Κ. Δωροβίνη, Περιοδικό Ελλέβορος, σελ. 84-90, τεύχος 6-7, Άργος 1990.

Άρθρο για την διαμονή του Καποδίστρια στο Άργος και το Ναύπλιο. Τεκμηρίωση με παραπομπές σε αρχειακές πηγές.

  1. Δημόσιο Αλληλοδιδακτικό Σχολείο Άργους , «Η εκπαίδευση στο Άργος επί Καποδίστρια (1828-1832)», Αννίτας Κορδατζή – Πρασσά, Περιοδικό Ελλέβορος «Πρώτο Αφιέρωμα στο Άργος», σελ. 83-89, τεύχος 11, 1994.

Άρθρο για την παιδεία γενικά στα χρόνια του Καποδίστρια, τα εγχειρίδια που χρησιμοποιήθηκαν, τους πρώτους δασκάλους, τα κτίρια για τα  αλληλοδιδακτικά σχολεία. Υπάρχει τεκμηρίωση με αναφορά σε πρωτογενείς πηγές. Η επιμέλεια είναι του Α. Τσάγκου (ενός από τους διαχειριστές της ιστοσελίδας).

  1. Το Ναύπλιο την ημέρα της δολοφονίας του Καποδίστρια, Κώστας Καιροφύλας, Ναυπλιακά Ανάλεκτα, τόμος V, έκδοση του Δήμου Ναυπλιέων, Ναύπλιο, 2004.

Άρθρο που στηρίζεται στο βιβλίο «Εικόνες της Νεωτέρας Ελλάδος» , του Ιταλού Τζεκκίνι, φίλου του Καποδίστρια, γιατρού και συμφοιτητή του που έτυχε να βρίσκεται στο Ναύπλιο τη μέρα της δολοφονίας του.

  1. Ναύπλιο: Η πορεία της δολοφονίας του Κυβερνήτη (1831), Χρήστος Πιτερός, Αρχαιολόγος Δ’ ΕΠΚΑ Ναυπλίου, Ναυπλιακά Ανάλεκτα VII, Έκδοση Δήμου Ναυπλιέων, Δεκέμβριος 2009.

Στο άρθρο δεν αναφέρονται οι πηγές, δεν υπάρχουν παραπομπές σε αρχειακό υλικό. Ίσως υπήρχαν στην αρχική δημοσίευση.

  1. Η δολοφονία του Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια, Β. Κρεμμυδά, Ερανιστής 14 (1977), Όμιλος Μελέτης Νέου Ελληνισμού, Αθήνα, 1977.

Μελέτη που στηρίζεται στην έρευνα πρωτογενούς αρχειακού υλικού. Διατίθεται ψηφιακά από την Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη πατώντας στον τίτλο της μελέτης που λειτουργεί ως σύνδεσμος:

  1. Kαποδίστριας Ιωάννης (1776-1831): Άρθρο γενικά για τον Καποδίστρια και το έργο του με αναφορά στο τέλος σε έντυπες πηγές. Συγκεκριμένα, περιέχει πληροφορίες για τη ζωή του Καποδίστρια στη Ρωσία, ενώ ενδιαφέροντα είναι τα αποσπάσματα από το προσωπικό ημερολόγιο (;) της Ρωξάνδρας Στούρτζα, κυρίας επί των τιμών της Ρωσικής Αυλής. Παράλληλα δίνονται στοιχεία για τη λειτουργία των αλληλοδιδακτικών σχολείων, της Γεωπονικής Σχολής της Τίρυνθας και των στρατώνων του Καποδίστρια. Παρουσιάζεται το χρονικό της δολοφονίας του.

Δεν αναφέρεται ο συντάκτης του άρθρου (χρονολογία δημοσίευσης: 8-1-2009)

  1. «Το Εθνικόν Στρατιωτικόν Νοσοκομείον Ναυπλίας την Καποδιστριακή Περίοδο», Νίκος Φ. Τόμπρος. Πρακτικά του Ζ΄ Διεθνούς Συνεδρίου Πελοποννησιακών Σπουδών (Πύργος – Γαστούνη – Αμαλιάδα, 11-17 Σεπτεμβρίου 2005), Τόμος Γ΄, Αθήναι, 2007. Απόσπασμα από τη μελέτη του συγγραφέα με το ίδιο θέμα, που παρατίθεται ολόκληρη στο τέλος της σελίδας πατώντας τον αντίστοιχο σύνδεσμο. Η ανακοίνωση στα πρακτικά (29 σελίδων) τεκμηριώνεται με αναφορά σε έντυπες πηγές, που θα φαίνονταν χρήσιμες στον ερευνητή. Η δημοσίευση περιλαμβάνει και φωτογραφίες με αναγραφή των πηγών τους). Η δημοσίευση του αποσπάσματος έγινε στις 28 Ιουλίου 2014.
  1.  Οι Κυβερνητικές πολιτικές υπέρ της δημόσιας υγείας των κατοίκων του Ναυπλίου (1821-1832), Νίκος Φ. Τόμπρος, Δρ Ιστορίας, Επίκουρος Καθηγητής του Παν/μίου Πελοποννήσου Τμήμα Ιστορίας, Ναυπλιακά Ανάλεκτα VI, Έκδοση Δήμου Ναυπλιέων, 2007.

Σχετικό με το προηγούμενο θέμα άρθρο του ίδιου συγγραφέα. Απουσιάζουν οι πηγές και η αναγραφή της προέλευσης των φωτογραφιών. (δημοσίευση: 20-8-2010)

  1. Ο Κυβερνήτης Ιωάννης Καποδίστριας και οι αγώνες του για την προστασία του περιβάλλοντος, Ελένη Ε. Κούκου, Ομ. Καθηγήτρια του Εθνικού & Καποδιστριακού, Πανεπιστημίου Αθηνών, Ναυπλιακά Ανάλεκτα V, Έκδοση Δήμου Ναυπλιέων, 2004.

Άρθρο με παραπομπές σε πρωτογενείς πηγές κυρίως από τα Γενικά Αρχεία του Κράτους. Απουσιάζει κατάλογος με βιβλιογραφία. (δημοσίευση: 3-6-2010)

  1. Ιδιαίτερη αλληλοδιδακτική «Γυναικεία Σχολή» Ναυπλίου της Ελένης Δανέζη

Στο Αδάμ Γ. Αθουσάκης, Η εκπαίδευση στην Αργολίδα, Κορινθία και Μεγαρίδα κατά την Καποδιστριακή Περίοδο 1828-1832, Εκδόσεις «Καταγράμμα», Κόρινθος, 2003. Άρθρο με πληροφορίες για τα εκπαιδευτικά πράγματα στο Ναύπλιο την εποχή του Καποδίστρια. Δεν αναφέρονται πηγές, βιβλιογραφία (δημοσίευση: 11-6-2009)

  1. Η εκπαίδευση στην Αργολίδα επί Καποδίστρια (1828-1832), Δημόσια αλληλοδιδακτική σχολή θηλέων Πρόνοιας Ναυπλίου

Στο Αδάμ Γ. Αθουσάκης, Η εκπαίδευση στην Αργολίδα, Κορινθία και Μεγαρίδα κατά την Καποδιστριακή Περίοδο 1828-1832, Εκδόσεις «Καταγράμμα», Κόρινθος, 2003. Άρθρο σχετικό με το προηγούμενο θέμα (ειδική αναφορά στην πρόνοια του Καποδίστρια για την εκπαίδευση των Κρητών προσφύγων στο Ναύπλιο). Απουσία πηγών (δημοσίευση 12-6-2009)

  1. Η εκπαίδευση στο Άργος επί Καποδίστρια (1828-1832). Άρθρο γενικά για τα σχολεία του Άργους την εποχή του Καποδίστρια γραμμένο από τους συντάκτες της ιστοσελίδας. Ως πηγή αναφέρεται το Περιοδικό Ελλέβορος «Πρώτο Αφιέρωμα στο Άργος», τεύχος 11, 1994 (δημοσίευση: 9-5-2009).

Από την ίδια πηγή, και συγκεκριμένα από την εργασία της κ. Αννίτας Κορδατζή-Πρασσά, προέρχονται και τα επόμενα σχετικά άρθρα: α.  Ιδιαίτερο Παρθεναγωγείο Άργους (1828-1832) β. Δημόσιο Αλληλοδιδακτικό Σχολείο Άργους (1828-1832) (επιπρόσθετες πληροφορίες γενικά για την αλληλοδιδακτική μέθοδο) γ. Ιδιαίτερα Σχολεία «των κοινών γραμμάτων».

  1. Στρατώνες Καποδίστρια – Άργος: άρθρο των συντακτών για την ιστορία των στρατώνων με ειδική αναφορά στη χρήση των κτιρίων από τον Καποδίστρια. Αναφέρονται οι έντυπες πηγές.
  1. Εθνοσυνέλευση Δ΄ (Άργος, 11 Ιουλίου – 6 Αυγούστου 1829) (δημοσίευση: 16 – 2 – 2009). Άρθρο για την πραγματοποίηση των εργασιών της Δ΄ Εθνοσυνέλευσης στο Άργος με κάποιες λεπτομέρειες για πρόσωπα και πράγματα της πόλης. Δημιουργία των συντακτών της σελίδας. Αναφέρονται δύο πηγές.
  1. Γεωργική Σχολή Τίρυνθας

Σύντομο άρθρο για την Γεωργική Σχολή στην Τίρυνθα. Ως πηγή αναφέρεται το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο. Δίνεται ενδεικτικός κατάλογος βιβλιογραφίας.

  1. Ιερός Ναός Αγίου Ιωάννου ή Τιμίου Προδρόμου Άργους

Σύντομο άρθρο για τον ναό του Αγίου Ιωάννη και τη σχέση του με τον Καποδίστρια. Αναφέρονται δύο έντυπες πηγές.

  1. Καποδιστριακό σχολείο (1ο δημοτικό σχολείο Άργους)

Απόσπασμα από το βιβλίο του Οδυσσέα Κουμαδωράκη, Άργος το πολυδίψιον. Εκδόσεις Εκ Προοιμίου, Άργος 2007.

  1. Η εκπαίδευση στην Αργολίδα επί Καποδίστρια (1828-1832). Η εκπαίδευση θηλέων στο Ναύπλιο – Παρθεναγωγείο Σαρλότ Βολμεράνζ.

Αναλυτικές πληροφορίες για τη Σχολή Θηλέων της Σαρλότ Βολμεράνζ. Αναφέρεται και στα χρόνια του Καποδίστρια. Αναφέρεται η πηγή της δημοσίευσης: Βασιλική Α. Παγούνη, Ναυπλιακά Ανάλεκτα V (2004), Έκδοση Δήμου Ναυπλιέων. Στο τέλος δίνεται βιβλιογραφία.

  1. Το πρώτο χαρτοποιείο στην Ελλάδα – Κεφαλάρι Άργους (1827, 1829, 1833)

Άρθρο με πληροφορίες για την ίδρυση του πρώτου χαρτοποιείου στο Κεφαλάρι Άργους. Αναφέρεται στην επικοινωνία του αρχιμανδρίτη Διονύσιου Πύρρου με τον Καποδίστρια προκειμένου να τον βοηθήσει να φτιάξουν μαζί με τον Νικηταρά το χαρτοποιείο. Δεν αναφέρεται ο συντάκτης του άρθρου (μάλλον οι δημιουργοί της ιστοσελίδας) ούτε οι πηγές.

Τα επόμενα άρθρα της Αργολικής Αρχειακής Βιβλιοθήκης είναι προστατευμένα, δεν είναι δηλ. προσβάσιμα ψηφιακά χωρίς κωδικό:

  1. Προϋποθέσεις – Παράγοντες και Επιτεύγματα της Κοινωνικής Πολιτικής του Καποδίστρια (1828-1831). Γεώργιος Αθ. Χώρας. Πρακτικά Επιστημονικού Συμποσίου «Ιωάννης Καποδίστριας, 170 Χρόνια μετά: 1827-1997», Ναύπλιο 26-28 Σεπτεμβρίου 1997.
  1. Μια αίτησις αναιρέσως των Καποδιστριακών Χρόνων (Επί της δίκης Μαυρομιχαλαίων κατά Νοταράιων). Παναγιώτης Ι. Ζέπος. Πελοποννησιακά, τόμος Α΄, Αθήναι, 1956.
  1. Η θεμελίωση της Βιομηχανικής αναπτύξεως στην Πελοπόννησο στα Καποδιστριακά Χρόνια, Σπύρου Δ. Λουκάτου, Πελοποννησιακά, τόμος ΚΑ’, Αθήναι, 1995.
  1. Πρότυπο Αγροκήπιο και Σχολείο Τίρυνθας στα Καποδιστριακά Χρόνια. Σπύρος Κ. Λουκάτος. Πρακτικά Β’ συνεδρίου Αργολικών Σπουδών, Αθήνα, 1989.
  1. Αγροκήπιο Τίρυνθας – Γεωργική Σχολή (Ίδρυση, σκοπός, μισθοδοσία, σπουδαστές), Γρηγόριος Παλαιολόγος (Διευθυντής του Αγροκηπίου Τίρυνθας). Αθουσάκης Αδάμ, Δρ. Αρχαιολογίας – Ιστορικός.
  1. Σχέσεις Πολιτείας και Εκκλησίας (Προσπάθεια ρυθμίσεως αυτών επί Καποδίστρια). Μενέλαος Α. Τουρτόγλου, Καθηγητής Πανεπιστημίου.
  1. Στατιστικές ειδήσεις για την επαρχία Ναυπλίου (1828). Αθανάσιος Θ. Φωτόπουλος δ.Φ.
  1. Κεντρικόν Πολεμικόν Σχολείον (Ευελπίδων). Πρώτες εξετάσεις, Οκτώβριος 1829. Κων. Λ. Κοτσώνης, ταξίαρχος ε.α. “Πελοποννησιακά” (1985-1986), τόμος 16. Εταιρεία Πελοποννησιακών Σπουδών.
  1. Μοναστηριακά Πελοποννήσου κατά την Καποδιστριακή περίοδο. Ελένη Δ. Μπελιά, δ. Φ. “Πελοποννησιακά” (1985-1986) , τόμος 16. Εταιρεία Πελοποννησιακών Σπουδών.
  1. Η Πρόνοια προάστιο του Ναυπλίου. Γεώργιος Αθ. Χώρας, δ. Θ., τ. Δ/ντης Υπ. Παιδείας. “Πελοποννησιακά” (1985-1986), τόμος 16. Εταιρεία Πελοποννησιακών Σπουδών.
  1. Η δολοφονία του Ιωάννη Καποδίστρια και η Ρωσία, Δημήτρης Λουλές, «Μνήμων», τόμος 10 (1985), Εταιρεία Μελέτης Νέου Ελληνισμού.

Εύκολα προσβάσιμη ιστοσελίδα με πολλές πληροφορίες για το έργο του Καποδίστρια στο Ναύπλιο και το Άργος σε όλους τους τομείς: παιδεία, εκκλησία, δικαιοσύνη, οικιστική πολιτική, στρατός, εξωτερική πολιτική, οικονομία. Υπάρχουν εικόνες, φωτογραφίες, έντυπη βιβλιογραφία και ψηφιακή. Δεν αναφέρονται όμως οι συντάκτες και οι δημιουργοί, έτσι χρειάζεται διασταύρωση και έλεγχος άρθρων και πηγών.

Ενδιαφέρον για το πέρασμα του Καποδίστρια από το Ναύπλιο είναι το άρθρο του Χρ. Πιτερού Τα ίχνη του Καποδίστρια στο Ναύπλιο (Χρ. Πιτερός, Πηγή : Διημερίδα Διεθνείς Σχέσεις, Ιστορία και Εξωτερική Πολιτική της Ελλάδος, στην εποχή του Κυβερνήτου Ιωάννη Καποδίστρια). Παραθέτει βιβλιογραφικές πηγές, παραπομπές – σημειώσεις. Χωρίς χρονολογία το άρθρο.

  • Ο Ιωάννης Καποδίστριας και το Ναύπλιο, Δ. Χ. Γεωργόπουλος, Ιστορικός – Αρχειονόμος, Αν. Προϊστάμενος στα Γ.Α.Κ. νομού Αργολίδας. Διαμορφωμένο από την εφημερίδα κείμενο που ολόκληρο εκφωνήθηκε στην εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο «Βουλευτικό» στις 11- 11- 2014 στο πλαίσιο της παρουσίασης της νέας εκδοτικής σειράς της εφημερίδας «Η Καθημερινή» με τον τίτλο «ΗΓΕΤΕΣ». Το άρθρο δίνει χαρακτηριστικά σημεία από τη ζωή του Καποδίστρια στο Ναύπλιο. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στην ίδρυση της Γεωργικής Σχολής στην Τίρυνθα και την ανέγερση ανδριάντα προς τιμή του Κυβερνήτη μετά τον θάνατό του. Δεν παρατίθενται πηγές, που προφανώς θα υπήρχαν στην αρχική παρουσίαση.
  • Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων. Το πρώτο ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα που ίδρυσε ο Κυβερνήτης της Ελλάδας Ιωάννης Καποδίστριας.  Αντ/γος ε.α. Χρήστος Σ. Φωτόπουλος, Επίτιμος Γενικός Επιθεωρητής Στρατού. Στρατιωτική Επιθεώρηση, 146, Σεπτέμβριος – Οκτώβριος 2003. Εργασία που παρουσιάστηκε από τον γράφοντα στο συνέδριο «Ο Ιωάννης Καποδίστριας και η ευρωπαϊκή του φυσιογνωμία» που πραγματοποιήθηκε στην πόλη της Κέρκυρας στις 14 και 15 Δεκεμβρίου 2002, από την Υπηρεσία Πολιτισμού της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Κέρκυρας. Άρθρο 12 σελίδων με λεπτομέρειες για την ίδρυση της Σχολής Ευελπίδων από τον Καποδίστρια και τα προβλήματα στην λειτουργία της. Στο τέλος παρατίθεται βιβλιογραφία και παραπομπές σε αρχειακό πρωτογενές υλικό.
♦ Διατριβές σχετικές με το θέμα

 E-Locus, Ιδρυματικό Καταθετήριο της Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου Κρήτης.

  • Η Εκκλησία κατά την επανάσταση του 1821 και την περίοδο διακυβέρνησης του Ιωάννη Καποδίστρια (1821-1832). Μεταπτυχιακή εργασία του Π. Ανδριανόπουλου, Φιλοσοφική Σχολή Πανεπιστημίου Κρήτης. Ενδιαφέρουσες πληροφορίες για το έργο του Καποδίστρια και στην περιοχή Ναυπλίου – Άργους σχετικά με τα εκκλησιαστικά και τα εκπαιδευτικά. Ολόκληρη η μελέτη διατίθεται ψηφιακά.

Ιδρυματικό αποθετήριο ΕΜΠ 

Τα εκπαιδευτικά κτήρια της Καποδιστριακής περιόδου (1828-1831), Χαντζάρα, Ευαγγελία (24-9-2012) – Βιβλιοθήκη ΕΜΠ – διαλέξεις. Μελέτη με θέμα τα εκπαιδευτικά κτίρια που χτίστηκαν την Καποδιστριακή περίοδο (1828-1831) στο νεοσύστατο ελληνικό κράτος. Πιο συγκεκριμένα υπάρχουν κεφάλαια ανάμεσα στα άλλα, για το Αλληλοδιδακτικό σχολείο του Άργους  και  το Αγροκήπιο της Τίρυνθας. Η συγγραφέας αντιμετωπίζει το όλο θέμα από την πλευρά του  «αρχιτέκτονα-μηχανικού».

Νημερτής – Ιδρυματικό αποθετήριο Πανεπιστημίου Πατρών

  • Τυπολογίες και κατασκευαστικά συστήματα νεοκλασικής αρχιτεκτονικής στο Ναύπλιο. 2008. Γκιούλη Βασιλική. Διπλωματική εργασία στο Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής του Πανεπιστημίου Πατρών. Θέμα της έχει τον πολεοδομικό και αρχιτεκτονικό σχεδιασμό της πόλης του Ναυπλίου μετά τον Καποδίστρια (διάνοιξη δρόμων, η συνοικία Πρόνοια, κτίρια κτλ., νεοκλασικά χαρακτηριστικά). Η μελέτη (270 σελίδων) διατίθεται σε ψηφιακή μορφή.

Εθνικό Αρχείο Διδακτορικών Διατριβών 

♦ Αρχειακό πρωτογενές υλικό

* Δύσκολο να διαβαστούν από έναν απλό ερευνητή πολλά από τα πρωτότυπα έγγραφα που έχουν ψηφιοποιηθεί. Μάλλον χρειάζονται ειδικές γνώσεις. Ενδεικτικός κατάλογος:

Γενικά Αρχεία του Κράτους

  • Συλλογή Γιάννη Βλαχογιάννη. Τίτλος: Η Μάνη και ο Καποδίστριας 1) Ανάκρισις περί του φόνου του Καποδίστρια 2) Πρωτόκολλον Διοικητηρίου Σπάρτης (1.4.1831 – 19 Σεπτεμβρίου 1831) 3) Ποιήματα Σούτσου και κατά Σούτσου (σχετικά με φόνο Καποδίστρια) 4) Επιστολαί διάφοραι”. Φάκελος με 30 έγγραφα που διατίθενται ψηφιακά (πατώντας τον σύνδεσμο ψηφιακά αντίγραφα). Δυσκολεύεται κανείς να τα διαβάσει χωρίς ειδικές γνώσεις, όπως και πολλά από τα περιεχόμενα των φακέλων των αρχείων. Διαβάζουμε στη σελίδα το περιεχόμενο του φακέλου: απόσπασμα της εξομολόγησης του Ιωάννη Καραγιάννου καταδικασθέντος σε θάνατο, αλληλογραφία περί των εξ Ύδρας κινημάτων, περίληψη των παρά της ενταύθα Αστυνομίας συλληφθέντων εγγράφων και παρ’ αυτής πεμφθέντων με την υπ’ αριθμ. 994 αναφοράν της εις την Γραμματεία της Επικρατείας, κ.ά. Βρίσκουμε ακόμα ποιήματα Σούτσου και κατά Σούτσου (σχετικά με το φόνο Καποδίστρια) – επιστολές. Τα πρωτότυπα αρχεία βρίσκονται στην Κεντρική Υπηρεσία Γ.Α.Κ.
  • Συλλογή Γιάννη Αναπλιώτη: Μελέτες και άρθρα σχετικά με τον Καποδίστρια. Επιστολές Καποδίστρια, έγγραφα Καποδιστριακής περιόδου. Μελέτες και άρθρα Αναπλιώτη για τον Καποδίστρια (ανάτυπα, αποκόμματα εφημερίδων, φωτοαντίγραφα μελετών, δακτυλογραφημένα αντίγραφα επιστολών και εγγράφων της καποδιστριακής περιόδου, δακτυλογραφημένα άρθρα και μελέτες, χειρόγραφες σημειώσεις. Η συλλογή δεν διατίθεται ψηφιακά. Τα πρωτότυπα έγγραφα βρίσκονται στα Γ.Α.Κ. Μεσσηνίας.
  • Αρχείο Θαλάσσιου δικαστηρίου περιόδου Καποδίστρια (1828-1832) Περιεχόμενο:  15 φάκελοι με έγγραφα των ετών 1828-1832 που αφορούν υποθέσεις πλοίων, επιστολές, λογαριασμούς, αποσπάσματα από ημερολόγια πλοίων, αποφάσεις της “Αντί του Θαλασσίου Δικαστηρίου Επιτροπής” που αφορούν υποθέσεις πλοίων, αντίγραφο προκήρυξης του Ναυάρχου Α. Μιαούλη, αντίγραφα καταθέσεων, διακήρυξη της Γενικής Γραμματείας της Επικρατείας, ναυτικές υποθέσεις, κ.ά. Τα έγγραφα διατίθενται ψηφιακά. Τα πρωτότυπα βρίσκονται στην κεντρική υπηρεσία ΓΑΚ. Αφορούν έναν πιο εξειδικευμένο μελετητή του έργου του Καποδίστρια στον τομέα της ναυτιλίας.
  • Αρχείο Επιτροπής Οικονομίας περιόδου Καποδίστρια (1828-33) 359 φάκελοι που περιέχουν επιστολές, λογαριασμούς, ισολογισμούς, λογιστικές καταστάσεις, αποδείξεις (εισπράξεων και πληρωμών), διαταγές, κατάστιχα, γραμμάτια, γραμμάτια πληρωμής, αιτήσεις, δηλωτικά πλοίων, κ.ά. Υπάρχουν ψηφιακά αντίγραφα, τα πρωτότυπα στα κεντρικά ΓΑΚ.
  • Αρχείο Γραμματείας/Υπουργείου των Στρατιωτικών (περιόδου Κυβερνήτη Ι. Καποδίστρια) [1830 – 1833] 194 φάκελοι με επιστολές, γραμμάτια (πληρωμής, κ.ά), λογαριασμούς, ισολογισμούς, αποδείξεις πληρωμών, ονομαστικούς καταλόγους στρατιωτικών και υπαξιωματικών, ετήσιο ονομαστικό έλεγχο των αξιωματικών, υπαξιωματικών και στρατιωτικών του Β’ Λόχου, καταστάσεις προμηθειών, επίσημη αλληλογραφία, αιτήσεις, διαταγές, καταστάσεις μισθοδοσίας και εξοφλητικά έγγραφα. Επίσης, περιλαμβάνει μεταβολές συμβάσεων, καταλόγους μισθών, καταλόγους συλληφθέντων, ονομαστικούς καταλόγους αποσπασμάτων, καταστάσεις ενδυμασίας, στρατολόγια, λογιστικές καταστάσεις, καταστάσεις τροφοδοσίας, καταστάσεις ετήσιων ονομαστικών ελέγχων, αποδείξεις γραμματίων τα οποία ελάμβαναν οι στρατιωτικοί που παραιτούνταν, έγγραφα για τη διαμοίραση άρτου κ.ά.
  • Σελίδα με συλλογή χαρακτικών που δεν ερευνήθηκε (πατάμε πάνω στον ανοιχτό φάκελο για να προχωρήσουμε)

Αρχείο Δημογεροντίας Ναυπλίου  [1835 – 1837]. Φάκελος με τεκμήρια που διατίθενται ψηφιακά. (Γενικά Αρχεία Κράτους – Ναύπλιο)

Πανδέκτης – Ψηφιακός Θησαυρός Ελληνικής Ιστορίας και Πολιτισμού – Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών (γράφουμε Ιωάννης Καποδίστριας στην αναζήτηση). Συλλογή από προσωπογραφίες – λιθογραφίες, ελαιογραφίες κτλ., προτομές, ανδριάντες του Καποδίστρια με τεκμηρίωση της προέλευσής τους. Επιστολές του Ιωάννη Καποδίστρια και του αδερφού του Αυγουστίνου.

Ψηφιακή βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

Ανδρών αγαθών βίος Αδαμαντίου Κοραή και του Κυβερνήτου της Ελλάδος Ιωάννου Α. Καποδίστρια. Επιτομή Φυσικής εις τρία βιβλία. Μεταφυσική εις τέσσαρα Οντολογίαν, Ψυχολογίαν, Κοσμολογίαν, Θεολογίαν ης προτέτακται εισαγωγή περί των ενεργειών της ψυχής και αρχολογία είτ’ ουν στοιχειώδης φιλοσοφία. Ξυνωρίς: ήτοι Φυσική και Μεταφυσική, Εν Αιγίνη : Εκ της Τυπογραφίας Ανδρέου Κορομηλά, 1834. Διατίθεται ψηφιακά όλη η μελέτη. Στο πρώτο μέρος εγκωμιάζεται ο Κυβερνήτης και το έργο του. Ενδιαφέρον από την άποψη του χρόνου συγγραφής του.

Κοσμόπολις, συλλογή με ψηφιακά περιοδικά, του Πανεπιστημίου Πατρών

  • Καποδίστριας – Τρικούπης – Βενιζέλος, Α. Μάβρος, περ. Ο Νουμάς, Τόμ. 11, Αρ. 506 (1913), Άρθρο στο οποίο παρουσιάζονται εκ παραλλήλου οι προσωπικότητες τριών Ελλήνων Κυβερνητών, του Καποδίστρια, του Τρικούπη και του Βενιζέλου. «… και οι τρεις τους ήταν εχθροί του δασκαλισμού κι ένιωθαν κι αγαπούσαν την δημοτική γλώσσα». Διατίθεται ψηφιακά στη διεύθυνση :
  • Ο κυβερνήτης της Ελλάδος, Ιω. Καποδίστριας, περ. Ποικίλη Στοά, Τόμ. 5, Αρ. 1 (1885), Παναγιώτης Χαλκιόπουλος. Ενδιαφέρουσες πληροφορίες για τη ζωή του Καποδίστρια μέχρι τον ερχομό του στην Ελλάδα και την ανάληψη καθηκόντων του, την πολιτική του πορεία και δραστηριότητα από τα νεανικά του χρόνια. Φωτίζονται πτυχές της δράσης του στην Ευρώπη του 19ου αιώνα. Τέλος παρατίθενται χαρακτηριστικές επιστολές του προς τον Πρόεδρο της Εθνικής Συνελεύσεως της Ελλάδας και προς τον Πρόεδρο της Προσωρινής Κυβερνήσεως της Ελλάδος. Άρθρο 37 σελίδων που διατίθεται ψηφιακά.
  • * Ιωάννης Καποδίστριας. Στέφανος Ξένος, περ. Ποικίλη Στοά, Τόμ. 6, Αρ. 1 (1886), 1885 (και σε pdf). Άρθρο 70 σελίδων με πληροφορίες για τη ζωή και επαινετικές αναφορές για το έργο του Καποδίστρια. Παρουσίαση των προβλημάτων που συνάντησε όταν ήρθε στο Ναύπλιο και των πολιτικών γεγονότων που οδήγησαν στη δολοφονία του. Ιδιαίτερη αναφορά στον πρωταγωνιστικό ρόλο των δημογερόντων της Ύδρας εναντίον του. Διατίθεται ψηφιακά.
  • Ιωάννης Α. Καποδίστριας, Σ., περ. Εστία, Τόμ. 23, Αρ. 589 (1887). Άρθρο για τον Καποδίστρια. Αναφέρεται μόνο το αρχικό του δημιουργού του (Σ.). Από εδώ: https://xantho.lis.upatras.gr/kosmopolis/index.php/estia/article/view/73524  δεν ανοίγει το έγγραφο.
♦ Ανέμη, Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Νεοελληνικών Σπουδών Πανεπιστημίου Κρήτης
  • Καποδίστριας & Όθων: Επιστολιμιαία βιβλιοκρισία, Δημητρίου Βερναρδάκη. Αθήνα, 1962. Δεν είναι προσβάσιμο διαδικτυακά.
  • Ιωάννης Καποδίστριας ο πρώτος Κυβερνήτης της Ελλάδος: Ανεκδοτική ιστορία του πρώτου Κυβερνήτου επί τη βάσει των ανεκδότων εγγράφων του Καποδιστριακού αρχείου, των αρχείων της οικογενείας Ζαϊμη και πολλών άλλων παλαιών πηγών, χειρογράφων και εντύπων, Δ. Γατοπούλου. 1891-1956. Το αρχείο δεν διατίθεται ψηφιακά.
  • Επιστολαί Ι. Α. Καποδίστρια, Κυβερνήτου της Ελλάδος.: Διπλωματικαί, διοικητικαί και ιδιωτικαί, γραφείσαι από 8 Απριλίου 1827 μέχρις 26 Σεπτεμβρίου 1831, / συλλεγείσαι μεν και καταταχθείσαι φροντίσι των Αδελφών αυτού, εκδοθείσαι δε παρά Ε. Α. Βετάν … Ελληνιστί δε εκδίδονται δαπάναις Π. Δ. Στεφανίτση Λευκαδίου, Ιατρού, μεταφρασθείσαι εκ του Γαλλικού παρά Μιχαήλ Γ. Σχινά. 1841-1843. Αθήνα, Τύποις Κωνσταντίνου Ράλλη. 4 τόμοι με επιστολές του Καποδίστρια. Ο 2ος και ο 4ος διατίθενται σε ψηφιακή μορφή.
  • Correspondance du comte J. Capodistrias, président de la Grèce : comprenant les lettres diplomatiques, administratives et particulières, écrites par lui depuis le 20 Avril 1827 jusqu’au 9 Octobre 1831, recueillies et mises en ordre par les soins de ses frères et publiées par E. A. Bétant, l’un de ses secrétaires. Abraham Cherbuliez et Ce, Libraires, 1839. Οι επιστολές του Καποδίστρια στα γαλλικά. Και οι 4 τόμοι διατίθενται σε ψηφιακή μορφή.
  • Ιωάννης Καποδίστριας Κυβερνήτης της Ελλάδος, Α.Μ. Ιδρωμένου. Εν Αθήναις: Τύποις Π. Δ. Σακελλαρίου, 1900. 158 σελίδες αφιερωμένες στον Καποδίστρια και το έργο του. Οι παραπομπές και οι βιβλιογραφικές αναφορές θα ήταν χρήσιμες στον μελετητή. Ολόκληρη η μελέτη σε ψηφιακή μορφή.
♦ Ψηφιοθήκη ΑΠΘ
  • Λιθογραφίες, προσωπογραφίες για τον Καποδίστρια

Ιωάννης Αντωνίου Καποδίστριας, Κερκυραίος φιλόπατρις: τεκμήριον σεβασμού και ευγνωμοσύνης 

Jean Capodistrias : president de la Grece=Ιωάννης Καποδίστριας : κυβερνήτης της Ελλάδας

Graf Capodistrias : Praesident von Griechenland=Κόμης Καποδίστριας : Κυβερνήτης της Ελλάδος

Le Comte Jean Capo d’ Istria=Ο Κόμης Ιωάννης Καποδίστριας

Capodistria=Καποδίστριας

  • Ελληνική Πολιτεία: Ψήφισμα 1018, αρ. 1018 : παράρτημα του αρ. 3 της Γενικής Εφημερίδος της Ελλάδος:  Εξαγωγή: Διαμετακόμισης (Pertransito) : Διάταξις (ταρίφα) τελωνείου: ο Κυβερνήτης Ι.Α. Καποδίστριας. Ψήφισμα και διάταξη για τα τελωνεία. Ναύπλιο 1830. Ελεύθερο ψηφιακά.
  • *Ανέκδοτος επιστολή του Κυβερνήτου, Ναυτικόν Απομαχικόν Ταμείον, Μουσείον Ιστορικόν, Εκ του τυπογραφείου Σ. Κ. Βλαστού, Εν Αθήναις, 1868. Επιστολή του Καποδίστρια από τη Γενεύη στις Ευρωπαϊκές Δυνάμεις υπέρ του Ελληνικού ζητήματος (1824) (παρατίθεται και η πρωτότυπη στα γαλλικά). Αναφέρεται και κατάλογος με κειμήλια που εκτίθενται στο Μουσείο (ανάμεσά τους και προσωπικά αντικείμενα του Κυβερνήτη). Διατίθεται ψηφιακά.
♦ Λογοτεχνικό και Ιστορικό αρχείο 
  • Σώζεται τμήμα του αρχείου της Εθνικής Χρηματιστικής Τράπεζας , της πρώτης ελληνικής τράπεζας του νεοσυσταθέντος ελληνικού κράτους που ίδρυσε ο Καποδίστριας το 1828, όχι όμως ψηφιοποιημένο.
  • Φωτογραφία του 1930 από τον Αγ. Σπυρίδωνα
♦ Πλειάς, ψηφιακή συλλογή ελληνικών περιοδικών του 19ου αι. – Πανεπιστήμιο Πατρών
  • Επιστολή Κυβερνήτου, Ι. Α. Κ. Καποδίστριας, Περ. Πανδώρα, Τευχ. 399, 1866. Επιστολή που έστειλε ο Καποδίστριας από την Γενεύη το 1826 σε ξένους διπλωμάτες προσπαθώντας να τους πείσει ότι η Ελλάδα πήρε υπέρογκα δάνεια, αλλά παρόλα αυτά θα τηρήσει τις υποχρεώσεις της.
  • Βιογραφικόν ιχνογράφημα Ιωάννης Καποδίστριας, Αλβάνας Φρ. (μτφρ.), Περ. Παρνασσός, Τεύχη 11-12 (Έτος IΖ), 1895. Το άρθρο παρουσιάζει τον Καποδίστρια ως διπλωμάτη στις υπηρεσίες του τσάρου Αλέξανδρου. Αναφέρεται ακόμα στην πολιτική των Δυνάμεων σχετικά με την τύχη των Επτανήσων. Διατίθεται ψηφιακά.
  • Καποδίστριας, Ανώνυμο, Περ. Άστυ, Τεύχος 83 (1887). Σατιρικό ποίημα 3 στροφών με τίτλο «Καποδίστριας»
♦ Μελέτες

Ήλιος, Αποθετήριο Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών

  • Η Τυπογραφία στο Νέο Ελληνικό Κράτος (1828-1884), Συγγραφέας/Δημιουργός: Σκλαβενίτης Τριαντάφυλλος, 2000, Εκδ. Βουλή των Ελλήνων. Μελέτη 32 σελίδων με λεπτομέρειες για την τυπογραφία στην Αθήνα (1835-1884), το Ναύπλιο (1828-1879), την Αίγινα (1828-1839) και την Ερμούπολη της Σύρου (1828-1862). Ελεύθερο ψηφιακά.

Εταιρεία Μελέτης Νέου Ελληνισμού – Μνήμων

  • Ένα υπόμνημα του 1829 περί στατιστικής. Καταβολές και επιδράσεις. Νίκου Ανδριώτη, Μνήμων 18, 1996 : 181-190. Υπόμνημα που υποβάλλει στον Καποδίστρια ο Σπυρίδων Σκούφος, με καταγωγή από τη Σμύρνη και συστάσεις από τον Α. Μαυροκορδάτο,  για την καταμέτρηση του πληθυσμού τον Οκτώβριο του 1829. Ο Καποδίστριας δεν το λαμβάνει υπόψη  του μάλλον λόγω της εμπλοκής του Σκούφου στις αντιπολιτευτικές δραστηριότητες και την επιδίωξή του να αναλάβει  δημόσιο αξίωμα. Ελεύθερο ψηφιακά.
  • Ευρετήριο των επιστολών του Ι. Καποδίστρια, Λούκος Χ.Κ. και Βγενά Α. Βαρθολομαίου, Μνήμων 6 (1977) :131-211. Ευρετήριο για την τετράτομη Αλληλογραφία του Καποδίστρια που εκδόθηκε το 1839 από τον Ε.Α. Betant, προσωπικό γραμματέα του Κυβερνήτη, σε συνεργασία με τους αδερφούς του. Η έκδοση αυτή απέβλεπε στην δικαίωση του έργου του Κυβερνήτη. Η αλληλογραφία αυτή μεταφράστηκε στα ελληνικά από τον Μιχαήλ Σχινά και εκδόθηκε στα 1841-43. Το ευρετήριο συντάχθηκε για να βοηθήσει τον ερευνητή να προσπελάσει τον μεγάλο όγκο των πηγών και τα κενά που υπάρχουν στη γαλλική και την ελληνική έκδοση. Το ευρετήριο διατίθεται ψηφιακά.
  • Άρχείον Ιωάννου Καποδίστρια, επιμέλεια Κώστα Δάφνη, τ. Α’, έκδ. «Εταιρείας Κερκυραϊκών Σπουδών», Κέρκυρα 1976, 8ον, σελ. λη’ + 324., Μακεδονικά, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών. Άρθρο με κριτική του έργου. Υπογράφεται από τον Στέφανο Παπαδόπουλο, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Το αρχείο αυτό που έχει επιμεληθεί ο Κ. Δάφνης αποτελείται από 9 τόμους με τα δημοσιευμένα Καποδιστριακά έγγραφα. Περιλαμβάνει έγγραφα από το 1811 έως το 1828. Τα δημοσίευσε η Εταιρεία Κερκυραϊκών Σπουδών από 1976-1985. Το αρχείο αυτό ολόκληρο είναι ψηφιοποιημένο.
  • Ιωάννης Καποδίστριας (Βικιπαίδεια). Άρθρο για τη ζωή και τη δολοφονία του Καποδίστρια, παρουσίαση και κριτική για το έργο του. Στο τέλος παρατίθεται αναλυτικός κατάλογος από ηλεκτρονικές, αλλά και έντυπες πηγές, ιδιαίτερα σημαντική βοήθεια για τον μελετητή.

Την εργασία επιμελήθηκαν οι φιλόλογοι Παρασκευή Κοτταρά, Δέσποινα Μπαράτση, Ευφροσύνη Τζιαβάρα.